Phân bào ở tế bào thực vật

[Phạm Minh Tùng]

Theo như chương trình Sinh học phổ thông thì ta chỉ nghiên cứu sự phân bào ở tế bào động vật. Thế còn sự phân bào ở thực vật bậc cao (không có trung tử và thoi vô sắc) làm sao để NST kép tách tâm động và phân li về 2 cực của tế bào??? Em có nghe nhiều người nói là tuy ko có trung tử nhưng vẫn hình thành thoi vs, nhưng em nghĩ ko có thoi vs thì đúng hơn. Mọi người có thể giải thích kĩ hơn cho em về vấn đề này ko ạ :|
Thks

 

[Nguyễn Tuấn Anh]

À! Vấn đề này đơn giản thôi! Ở tế bào động vật có trung thể để tạo thoi vô sắc! Còn ở TB thực vật tuy ko có trung thể nhưng ở đây tổ chức vi ống và vi sợi đã thực hiện vai trò này ngoài vai trò làm khung xương cho tế bào!

 

[Phạm Minh Tùng]

vậy vai trò của nó cũng như thoi vô sắc phải ko, vậy nst kép làm sao để tách tâm động và phân li???

 

[Nguyễn Hoàng Bảo Kim]

Đúng là thực vật bậc cao không có trung tử(nó có trung thể như ở đv,chỉ có điều thiếu mất trung tử) ,vẫn có sự hinh thành thoi vô sắc.em không nhớ rõ lắm hình như có một số sách gọi nó là trung cầu (tương ứng với vùng xung quanh trung tử)(vẫn là phân bào có tơ nhưng không sao).

 

[Nguyễn Tuấn Anh]

À, thực ra anh cũng ko hiểu là em đang hỏi gì, em đang hỏi tại sao ở thực vật vẫn có sự phân bào có tơ mà! Còn NST kép tách tâm động và phân li thì cơ chế cũng như động vật thôi! ^^
Em có thể đọc lại sách "Tế bào học" của GS Nguyễn Như Hiền phần chức năng của Vi ống và vi sợi để tìm hiểu ! Hi! ^^

 

[Lê Thị Trang]

Vi ống và vi sợi gì chứ
Nó vẫn hình thành thoi phân bào đấy thôi, ko phải dùng sẵn bộ khung xương tế bào đâu!
Chức năng đó thuộc về một vùng tế bào chất có cấu tạo giống với vùng bao quanh trung thể ở động vật.

 

[Vũ Khoa Nam]

Nhưng trong quyển Tế Bào Học của GS Nguyễn Như Hiền có trình bày rõ chức năng của vi ống, vi sợi ở thực vật mà. Hình thành nên thoi vô sắc là nhờ vào vi ống, vi sợi.

 

[Lê Văn Thản]

Những vi ống đầu tiên hình thành từ những phân tử tubulin xuất hiện được gọi là các sợi cực. Chúng toả ra từ đôi trung tâm phân bào. Các trung tâm này có chứa đôi trung tử di chuyển về hai cực tế bào, ở động vật còn có một cấu trúc được gọi là sao phân bào với các sợi tảo ra mọi hướng từ xung quanh trung tử. Các sợi cực kéo dài nối liền hai sao sắp xếp thành hệ thống ống có dạng hình thoi được gọi là thoi phân bào.
Ở tế bào thực vật bậc cao không quan sát thấy trung tử, nhưng ở vùng cạnh nhân vẫn có vùng đâm đặc tương ứng vùng quanh trung tử và vai trò của chúng là hoạt hoá trùng hợp tubulin để tạo thành thoi phân bào ở tế bào thực vật, vì vậy được gọi là sự phân bào không sao.

 

[Nguyễn Xuân Cường]

Các bạn xem hình này nhé.
Đây là toàn bộ quá trình nguyên phân ở tế bào thực vật được quan sát dạng phát huỳnh quang. Vi ống bắt màu vàng và màu xanh dương là NST.
Ta biết rằng ở tế bào thực vật không có trung thể tuy nhiên chúng vẫn có khung xương tế bào nhằm nâng đỡ và giữ hình dạng tế bào, điều này tương tợ như ở động vật. Điều quan trọng ở đây là dù không có trung thể nhưng chúng có vi ống (microtubules) thành phần chính của thoi vô sắc. Lúc bình thường thì các vi ống này tập trung quanh nhân cũng như ở dưới vách tế bào làm nhiệm vụ là khung xương tế bào nhưng khi có tín hiệu phân chia, chia phân cắt tạo các monomer dạng alpha và beta tubulin sau đó chúng sẽ tập trung quanh nhân và polymer hóa tạo thành băng tiền prophase có chức năng đánh dấu vị trí tạo vách tế bào sau này( hình a-d). Sau đó từ băng tiền prophase sẽ depolymer hóa và polymer hóa liên tục tạo ra thoi vô sắc kéo các NST về hai cực. Các vi ống có cực và chúng sẽ poly hóa hay depoly theo các cực này, sự kéo các NST là do do 2 phản ứng này xảy ra liên tục và đồng thời. và cuối cùng tại băng tiền prophase ban đầu lại xuất hiện các vi ống này, tiếp tục sự tạo thành vách do bổ sung các chất cấu tạo nên vách. Như vậy ở tế bào thực vạt chúng không có trung thể nhưng chúng vẫn phân chia được tế bào nhờ bộ khung xương tế bào mà ở đây là vi ống.

 

[Nguyễn Tuấn Anh]

^^

Vi ống và vi sợi gì chứ
Nó vẫn hình thành thoi phân bào đấy thôi, ko phải dùng sẵn bộ khung xương tế bào đâu!
Chức năng đó thuộc về một vùng tế bào chất có cấu tạo giống với vùng bao quanh trung thể ở động vật.

Axx . mình có bảo là dùng bộ khung xương đâu Tớ nói là do tổ chứ Vi ống cơ à . mà bạn ấy hỏi là tạo thoi như thế nào cơ à . Vùng TBc gì ở đây chứ.
Lúc sắp đến phân bào ở pha G2 xảy ra sự trùng hợp protein tubulin tạo Vi ống. Vi ống sẽ tập hợp lại thành các sợi của thoi phân bào. Nên phân bào ở thực Vật cũng tạo được thoi phân bào như ở động Vật.^^