"Tường trình" về vitamin C

[Lucky_boy]

Dùng thuốc bổ có vitamin C quá nhiều ảnh hưởng đến sức khỏe. Dưới đây là một số thông tin đáng chú ý về sử dụng và bổ sung vitamin C.
Cách chế biến để có thể giữ được hàm lượng vitamin C cao nhất?

Để tránh bị hao hụt lượng vitamin C trong thực phẩm, nên ăn rau và trái cây tươi ngay khi mới hái vì lúc này rau, trái có hàm lượng vitamin cao nhất; đối với rau xanh, không nên trữ lâu vì rau càng héo, lượng vitamin C mất đi càng nhiều.

Nếu phải dùng trong thời gian dài thì nên bảo quản rau trái trong tủ lạnh.

Khi chế biến, cần lưu ý không nên đun nấu quá lâu hay với nhiệt độ quá cao vì sẽ làm hao hụt các vitamin tan trong nước, trong đó có vitamin C.

Có cần phải dùng chế phẩm bổ sung vitamin C không và cách dùng như thế nào?

Cơ thể chúng ta lấy vitamin C chủ yếu từ đồ ăn thức uống hằng ngày. Tuy nhiên, khi chế độ dinh dưỡng không đầy đủ dưỡng chất như: ăn uống thiên lệch (không ăn hay ít ăn rau trái tươi, thường ăn thức ăn chế biến sẵn như mì gói, đồ hộp, khoai tây chiên, bánh kẹo...), người bệnh không ăn uống được, trẻ biếng ăn, hay khi có nhu cầu tăng cao như người làm việc quá căng thẳng (stress), hoạt động thể lực quá nhiều (lao động nặng, vận động viên...), bị cảm cúm, sau phẫu thuật... thì cần dùng thêm vitamin C để bổ sung cho cơ thể.

Hiện nay, trên thị trường có rất nhiều chế phẩm của những hãng dược phẩm nổi tiếng như Laroscobin, Enervon-C, Calcium Corbiere, MyVita... Tuy nhiên, như đã đề cập ở trên, cần chú ý đến hàm lượng thuốc ghi trên nhãn, đặc biệt là các thuốc bổ sung dung chất có chứa vitamin C để tránh dùng quá liều.

Những trường hợp nào có nguy cơ thiếu vitamin C? Khi thiếu vitamin C sẽ có những biểu hiện gì?

Ngoài những trường hợp kể trên, phụ nữ mang thai hoặc cho con bú cũng có thể bị thiếu vitamin C nếu không được ăn uống đầy đủ vì nhu cầu vitamin C của họ tăng cao trong giai đoạn này. Người nghiện thuốc lá cũng dễ bị thiếu vitamin C do chất nicotine có trong thuốc lá phá hủy lượng vitamin C có trong cơ thể.

Vitamin C là một trong những chất chống oxy hóa, có tác dụng làm tăng sức đề kháng, bảo vệ thành mạch và hỗ trợ hấp thu sắt canxi. Khi thiếu vitamin C, da sẽ bị khô, dễ bị xuất huyết dưới da (da dễ bị bầm tím khi va chạm nhẹ), chảy máu cam, chảy máu lợi, vết thương chậm lành.

Trẻ em trong giai đoạn phát triển nhanh từ 6 - 24 tháng tuổi cũng dễ bị thiếu vitamin C với các biểu hiện thường thấy như trên kèm theo mệt mỏi, biếng ăn, giảm sức đề kháng, thiếu máu tiến triển...

Nhu cầu vitamin C của mỗi người nhất thế nào? Nếu thiếu hoặc thừa thì có ảnh hưởng gì đến sức khỏe, đặc biệt là phụ nữ mang thai?

Nhu cầu vitamin C hằng ngày ở trẻ sơ sinh đến 3 tuổi ở vào khoảng 25-30mg mỗi ngày. Từ 4 - 18 tuổi, cơ thể có nhu cầu khoảng 30-40mg mỗi ngày. Đối với người trưởng thành, nhu cầu trung bình là 45mg/ ngày. Ở phụ nữ mang thai, nhu cầu là 55mg/ngày và phụ nữ cho con bú là 70mg/ngày (Nguồn của Tổ chức Y tế thế giới và Tổ chức Nông lương Liên hiệp quốc, 2002).

Thiếu hoặc thừa vitamin C đều không có lợi cho sức khỏe. Tác hại của thiếu vitamin C đã được đề cập ở trên. Trường hợp dùng vitamin C liều cao trong thời gian kéo dài sẽ dẫn đến những nguy cơ có hại cho sức khỏe, nhất là nguy cơ sạn thận do tạo ra những chất muối khoáng không hòa tan.

Người sỏi thận có oxalate niệu thì không được dùng vitamin C. Đồng thời, dùng vitamin C liều quá cao kéo dài cũng gây viêm loét dạ dày, tổn thương thận và tăng huyết áp, mất ngủ. Vitamin C liều cao còn làm giảm hấp thu đồng, nicken trong cơ thể, dẫn đến những biểu hiện lâm sàng như xương chậm phát triển, dễ biến dạng và dễ bị viêm kết mạc.

Thừa vitamin C đối với thai phụ cũng rất nguy hiểm. Ngoài những nguy cơ trên, dùng Vitamin C quá liều kéo dài trong thai kỳ có nguy cơ gây dị tật bẩm sinh ở trẻ. Như vậy, để bảo đảm sức khỏe cho mình và cho cả thai nhi, người phụ nữ mang thai cần dùng vitamin C theo liều lượng cho phép hoặc theo sự hướng dẫn của bác sĩ.

Theo ThS.BS Hồng Loan
Thế Giới Mới

 

[Lucky_boy]

Vitamin C dành cho ai?
Nếu không thực hiện một chế độ ăn uống hợp lý và đầy đủ chất dinh dưỡng, thì nguy cơ thiếu hụt vitamin và những tố chất cần thiết khác là rất lớn, nhất là với các đối tượng có nhu cầu cao hơn bình thường.
Trẻ đang trong giai đoạn tăng trưởng: Vitamin B cần thiết cho việc biến thức ăn thành năng lượng tăng trưởng. Chất khoáng, canxi và sắt là những thành phần quan trọng đối với sự phát triển của răng và xương, vận chuyển oxi từ phổi đến tim, duy trì khả năng hoạt động của hệ tuần hoàn. Đối với trẻ hay ăn vặt cần phải bổ sung thêm vitamin C, D và chất khoáng để giúp ích cho sự tăng trưởng.
Phụ nữ trong thời kỳ kinh nguyệt: Để tránh tình trạng thiếu máu do thiếu sắt trong những ngày này, bạn nên ăn uống đầy đủ chất sắt và Vitamin C. Nếu bạn bị đau bụng dữ dội khi hành kinh, có thể ăn thêm những thực phẩm có chứa canxi. Trong trường hợp kinh nguyệt không đều, nên uống Vitamin B và E.
Người đang ăn kiêng: Khi ăn kiêng, do khối lượng thức ăn giảm nên lượng Vitamin cũng giảm. Vì vậy cần thiết phải bổ sung thêm Vitamin đặt biệt là A, C, D
Người đang dùng thuốc tránh thai: Phần lớn các loại thuốc tránh thai phá vỡ cân bằng Vitamin B6. Theo nhận xét của các chuyên gia, khi dùng thuốc tránh thai, phụ nữ hay có tâm trạng buồn phiền do lượng Vitamin B6 giảm do đó cần phải bổ sung lượng Vitamin này.
Người hay uống rượu : Việc uống rượu ngăn cản sự hấp thụ Vitamin. Khi uống nhiều rượu, lượng thức ăn giảm và lượng Viatamin cũng giảm theo do đó cần chú ý đến Viatamin C và D.
Phụ nữ đang mang thai và cho con bú: Cần phải bổ sung nhiều canxi, Vitamin D, A, C và E giúp chuyển hóa đường, Protein và Lipit, nếu dùng liên tục Vitamin B9 trước khi mang thai 1 tháng cho đến khi mang thai 3 tháng có thể làm giảm nguy cơ thai nhi bị dị dạng bẩm sinh. Vitamin B6 giúp ăn ngon miệng hơn. Đối với phụ nữ đang cho con bú, nên dùng Vitamin A, C, E để ngăn ngừa chứng viêm da "a-tho-pi" của trẻ đang bú mẹ.
Phụ nữ đến thời kỳ mãn kinh: Lưu ý bổ sung đầy đủ Viitamin E để chống stress vào giai đoạn này cần dùng Vitamin D và cani để chống loãng xương, cần ăn uống đủ Magie, silic để đảm bảo cơ thể chuyển hóa canxi tốt.
Những người học thi hoặc làm việc căng thẳng: Khi bị stress nặng, cơ thể chúng ta tạo ra hoocmon chống stress. Vitamin A và C là chất cần thiết để tạo ra hoocmon này. Ngoài ra phải bổ sung Vitamin B cho quá trình tạo năng lượng.
Người hút thuốc: Những người này dễ bị thiếu Vitamin E, B12. Theo nghiên cứu, hút một điếu thuốc lá có thể làm mất 25 mg Viatamin C, do đó cần phải bổ sung vitamin C.
Ngưòi ở tuổi trung niên: Lúc này khả ăng hấp thụ thức ăn giảm và lượng Calori cũng giảm trong khi lượng dinh dưỡng cần thiết để duy trì sức khỏe vẫn không thay đổi. Những người này cần bổ sung đặt biệt Vitamin A, C, E để tăng cường miễn dịch. Vitamin B1, B6 cũng rất cần thiết cho cơ thể.