Các thuật ngữ cần tranh luận

[sv_ngheo]

Ôi giời, hôm qua còn đọc đựơc người ta dịch extraction of DNA thành "ly trích DNA"

Nghe hơi bất ổn !

 

[Nguyễn Thế Long]

Mọi người cho em hỏi "Profile" nên dịch là gì cho phải đạo
Ví dụ như: gen expression profilling; acid nucleic profile, ...

 

[Nguyễn Xuân Hưng]

Mọi người cho em hỏi "Profile" nên dịch là gì cho phải đạo
Ví dụ như: gen expression profilling; acid nucleic profile, ...

Có thể dịch là "hồ sơ"

 

[Ho Huu Tho]

Các bạn cho mình hỏi pha mitosis (pha M) trong phân bào được dịch sang tiếng Việt là gì?

 

[voh5]

Bộ KIT dịch là chi cho ổn..

tại sao Bộ KIT lại dịch là sinh phẩm? Nghĩa từ sinh và nghĩa từ phẩm trong sinh phẩm là gì?

>>>> Bản thân từ Kit nó là BỘ rồi, các bác đừng mổ xẻ nó ra nữa. Theo thiển ý của em, thì về Việt Nam nhà mình dịch thoát ra thì chẳng nhẽ lại để là bộ hóa chất, hay bộ cây trồng gì đó, nên người ta để là BỘ kit. Còn tại sao gọi là "Bộ sinh phẩm" bởi lý do đơn giản ở phạm vi hẹp (hay nói kiểu "ngữ cảnh" hoạc đại loại gì đấy), nó là một bộ gồm các hóa chất + enzyme + xyz....) nên gọi là bộ SINH PHẨM. Ai đồng ý nói "thanks" em cái nhé!!!

Master mix dịch là gì cho hay..

>>> Cái này em chưa bao giờ dịch, đơn giản đầu tiên nó là tên thương mại, lâu dần người ta gọi quen, dạng như google >>> động từ tìm kiếm í, chẳng biết em có đúng không nhỉ?

Thôi gel hay chiết gel

ADN tái tổ hợp nghe không ổn..

Mình thích từ THÔI gel hơn, mặc dù chiết nghe nó có vẻ giống nghĩa của từ Elute hơn, đơn giản vì là quen thế rồi! Còn ADN tái tổ hợp thì miễn bình luận, vì bản thân nó chính xác tới ... từng xen-ti-mét (Re-combinant DNA)...

Mọi người cho em hỏi "Profile" nên dịch là gì cho phải đạo

>>> Em còn dịch profile thành "Chương trình", như là chương trình PCR ý . Các bác có thể không tin, nhưng vào xem catalog của thằng máy PCR bên em làm đại điện, phần Thermal profile engine đố biết dịch là gì,

Ôi giời, hôm qua còn đọc đựơc người ta dịch extraction of DNA thành "ly trích DNA"

Nghe hơi bất ổn !

>>> Em thì thấy bình thường, chẳng qua do cách dịch của từng dịch giả khác nhau thôi, bản chất vấn đề vẫn là "tách chiết" ADN, bác thích gọi là Tách chiết thì người nào thích dùng từ "ly trích" bảo là bất ổn. Nhưng, không phải nói ly trích DNA là không hợp lý đâu bác, đặc biêt khi xem xét các quá trình thực hiện của nó ý.

Các bạn cho mình hỏi pha mitosis (pha M) trong phân bào được dịch sang tiếng Việt là gì?

Đọc sách phổ thông thấy ghi mitosis = Nguyên phân, đọc vài sách dành cho sinh viên cũng thấy thế luôn. Xem qua trong blog của Gia sư tâm việt cũng thấy nói là sự phân bào (chắc thêm cái "nguyên nhiễm" nữa cho thành Nguyên phân), xem trong wikipedia cũng thấy tương tự. Định nghĩa như nào nữa nhỉ?

(Hỏi khí không phải, nhưng bác Thọ học PTTH ở nước ngoài luôn à?)

Một vài nguồn hoạc từ điển có nói mitosis là "phân bào có tơ". Riêng cái khái niệm này thì em không chắc lắm, không biết là có tơ với không tơ thế nào? vì theo quan niệm của em thì hoạc là mitosis, hoạc là meiosis (cả hai cái đều có tơ cả hay sao ý), còn trực phân thì vấn đề khác rồi? Riêng khái niệm "Phân bào có tơ" nhờ anh chị em chỉ bảo thêm.

 

[Ho Huu Tho]

Đọc sách phổ thông thấy ghi mitosis = Nguyên phân, đọc vài sách dành cho sinh viên cũng thấy thế luôn. Xem qua trong blog của Gia sư tâm việt cũng thấy nói là sự phân bào (chắc thêm cái "nguyên nhiễm" nữa cho thành Nguyên phân), xem trong wikipedia cũng thấy tương tự. Định nghĩa như nào nữa nhỉ?

(Hỏi khí không phải, nhưng bác Thọ học PTTH ở nước ngoài luôn à?)

Một vài nguồn hoạc từ điển có nói mitosis là "phân bào có tơ". Riêng cái khái niệm này thì em không chắc lắm, không biết là có tơ với không tơ thế nào? vì theo quan niệm của em thì hoạc là mitosis, hoạc là meiosis (cả hai cái đều có tơ cả hay sao ý), còn trực phân thì vấn đề khác rồi? Riêng khái niệm "Phân bào có tơ" nhờ anh chị em chỉ bảo thêm.

Thật xấu hổ phải trả lời voh5 là học PTTH trong nước, nhưng tại đã chậm hiểu lại nhanh quên... nên thành ra phải hỏi mọi người vậy.
Cái mitosis mình hỏi ở đây không phải là cái nguyên phân mà bạn đề cập, mà mình muốn hỏi cái mitosis là một giai đoạn của chu trình tế bào í. Biết thì giải đáp giúp nhé. Cảm ơn nhiều.

 

[voh5]

Mitosis trong chu trình tế bào đúng là thế đấy bác. Nếu xét chu trình của Động vật có vú thì chu trình tế bào gồm:
+ Trước tổng hợp ADN (Giai đoạn G1)
+ Tổng hợp ADN (S)
+ Sau tổng hợp ADN (G2)
+ Nguyên phân (M)
(Mấy cái này được dùng từ là Giai đoạn; Xếp thứ tự xoay vòng là thế, còn gọi là chu trình thì nói cái nào trước cái nào sau là tương đối các bác nhé).
Theo thiển ý của em, thì G (G1 + G2) là chữ Gap, S = Synthesis, còn cái M = Mitosis. Người ta vẫn để là (giai đoạn) Nguyên phân hoạc Phân bào có tơ.
Xét riêng, thì gđ nguyên phân gồm mấy kỳ (phase): Prophase = Kỳ đầu; Metaphase = Kỳ giữa; Anaphase = Kỳ sau; Telophase = kỳ cuối. Ý nghĩa của từng kỳ thì em nghĩ là các bác tách từ ra là đơn giản nhất. Xen giữa mấy kỳ này có người còn thêm một kỳ nữa (là interphase = Kỳ trung gian) thì phải.
Túm lại là món tế bào em cũng chỉ biết tới thế. Không biết có gãi đúng chỗ ngứa của bác Thọ không.

Tiện đây, nhờ các bác phân biệt giùm em hai khái niệm:
+ Transfection
+ Transformation
là hai thuật ngữ em toàn bị lẫn! Nếu chia ra đơn giải là cách tiến hành trên loại tế bào nào (nhân sơ hay nhân chuẩn) nghe vẫn chưa chuẩn lắm.
Thank cả nhà!


@ sv_ngheo: Bác có thể giải thích thêm cái khái niệm "KHOA HỌC VIỆT NAM" trong signature của bác được không?

 

[Ho Huu Tho]

Miosis trong chu trình tế bào đúng là thế đấy bác. Nếu xét chu trình của Động vật có vú thì chu trình tế bào gồm:
+ Trước tổng hợp ADN (Giai đoạn G1)
+ Tổng hợp ADN (S)
+ Sau tổng hợp ADN (G2)
+ Nguyên phân (M)
(Mấy cái này được dùng từ là Giai đoạn; Xếp thứ tự xoay vòng là thế, còn gọi là chu trình thì nói cái nào trước cái nào sau là tương đối các bác nhé).
Theo thiển ý của em, thì G (G1 + G2) là chữ Gap, S = Synthesis, còn cái M = Miosis. Người ta vẫn để là (giai đoạn) Nguyên phân hoạc Phân bào có tơ.
Xét riêng, thì gđ nguyên phân gồm mấy kỳ (phase): Prophase = Kỳ đầu; Metaphase = Kỳ giữa; Anaphase = Kỳ sau; Telophase = kỳ cuối. Ý nghĩa của từng kỳ thì em nghĩ là các bác tách từ ra là đơn giản nhất. Xen giữa mấy kỳ này có người còn thêm một kỳ nữa (là interphase = Kỳ trung gian) thì phải.
Túm lại là món tế bào em cũng chỉ biết tới thế. Không biết có gãi đúng chỗ ngứa của bác Thọ không.

Tiện đây, nhờ các bác phân biệt giùm em hai khái niệm:
+ Transfection
+ Transformation
là hai thuật ngữ em toàn bị lẫn! Nếu chia ra đơn giải là cách tiến hành trên loại tế bào nào (nhân sơ hay nhân chuẩn) nghe vẫn chưa chuẩn lắm.
Thank cả nhà!

Lỗi chính tả: mitosis chứ không phải là miosis. Nếu mình sai thì voh5 cho mình biết.

 

[Nguyễn Duy Hưng]

Tiện đây, nhờ các bác phân biệt giùm em hai khái niệm:
+ Transfection
+ Transformation
là hai thuật ngữ em toàn bị lẫn! Nếu chia ra đơn giải là cách tiến hành trên loại tế bào nào (nhân sơ hay nhân chuẩn) nghe vẫn chưa chuẩn lắm.
Thank cả nhà!

Về mặt kỹ thuật di truyền, thì 2 khái niệm như trên là giống nhau nhưng Transfection được dùng với tế bào thực vật và động vật (nấm men thấy vẫn dùng transformation). Có 1 giải thích là thuật ngữ Transformation được sử dụng trong ngành virology với ý nghĩa là "describe effects of viral infection" trong thực vật và động vật". Cho nên mới đẻ ra thuật ngữ Transfection để tránh nhầm lẫn.

 

[voh5]

Ý em hỏi khi dịch ra tiếng Việt bác à? Tại sao lại dịch một thằng là "Biến nạp", một thằng là "Chuyển nạp"? Còn bàn chất vấn đề thì em cũng hiểu hiểu một tí.

 

[Ho Huu Tho]

Các bạn cho mình hỏi ý nghĩa và dịch của cụm từ "divergence times" trong văn cảnh sau đây: (ở comment #267)

 

[Ho Huu Tho]

Các bạn có thể cho mình biết thuật ngữ tiếng Việt cho cụm từ "postmortem capsule" trong văn cảnh sau: comment#121

 

[Ho Huu Tho]

Có hai thuật ngữ mình hỏi khá lâu mà vẫn chưa có người nào trả lời giúp, không biết mình post bài đúng chỗ không nhỉ?

 

[Nguyễn Ngọc Lương]

divergence times: số lần tiến hóa phân nhánh
post-mortem capsule: bào xác

 

[Ho Huu Tho]

post-mortem capsule: bào xác

Cảm ơn bạn đã giải đáp. Bạn có thể so sánh hai khái niệm bào xác với "vỏ nhầy" trong comment #13 được không?

 

[sinhvienhanoi]

Co may tu nay phien bac nao hoc ve sinh hoc ung thu hay medicine dich ho sang tien viet
Xin noi la "dich" chu cho co dua ra dinh nghia vi trong mot van ban ta chi co the dich chu khong chu giai (dich nghia luon o do duoc)
1, Tumor
2, malignant
3, cancer
4, oncogen
5, neoplasm
6, transformation
va cac tu kieu nhu the,
qua that neu doc cac tai lei bang tieng anh thi chung ta hieu ngay nghia cua cac tu nay, nhung dich sang tieng viet cha biet co the thoat het y duoc khong,

 

[Nguyễn Ngọc Lương]

Tumor: khối u
malignant: ác tính
cancer: ung thư nói chung (epithelial lẫn blood lẫn bone)
neoplasm: mô đột biến tăng sinh

 

[ngoalong]

Oncogen: Gen sinh ung thư.
Neoplasm: Khối tân sản (chứ không phải tăng sản).
Transformation: Chuyển dạng.

 

[Ho Huu Tho]

Co may tu nay phien bac nao hoc ve sinh hoc ung thu hay medicine dich ho sang tien viet
Xin noi la "dich" chu cho co dua ra dinh nghia vi trong mot van ban ta chi co the dich chu khong chu giai (dich nghia luon o do duoc)
1, Tumor
2, malignant
3, cancer
4, oncogen
5, neoplasm
6, transformation
va cac tu kieu nhu the,
qua that neu doc cac tai lei bang tieng anh thi chung ta hieu ngay nghia cua cac tu nay, nhung dich sang tieng viet cha biet co the thoat het y duoc khong,

Đồng ý với phần dịch của bạn Lương, tôi xin bổ sung ý kiến:
4, oncogen: gen gây ung thư
5, neoplasm: tổ chức dị sản
6, transformation: chuyển dạng

 

[Ho Huu Tho]

Các bạn cho mình hỏi các thuật ngữ sau liên quan đến phân loại đột biến sau đây thì nên dịch như thế nào?
- Substitution
- Transition
- Transversion
(Các từ này trong văn cảnh sau)