Đinh Văn Khương
Senior Member
Bài viết được tổng hợp lại từ các bài báo của Sobczak (2005) và (Cook 1977)
Năm 1941, Raymond Laurel Lindeman tốt nghiệp tiến sỹ về thủy sinh học tại trường Đại học Minnesota. Sau đó ông nhận được học bổng làm việc với Giáo sư G. Evelyn Hutchinson tại trường Đại học Yale University.
Trước đó, ông đã dành 5 năm nghiên cứu về vấn đề “Động học sinh thái trong một hồ suy thoái. Trong nghiên cứu của mình ông đã thu thập các quần thể của tất cả các nhóm sinh vật trong hồ như: thực vật lớn, thực vật phù du, động vật phù du, động vật dáy như giun, côn trùng, giáp các và cá, các trầm tích đáy và nước ở tất cả các mùa trong năm. Mục đích của nghiên cứu này để xác định mối liên quan về dinh dưỡng giữa các nhóm sinh vật và xa hơn là để tổng hợp các kiến thức về động học chu trình thức ăn. Phương pháp tiếp cận của nghiên cứu này dựa theo công trình mới được công bố của Sir Arthur Tansley (1935, 1939).
Trong nghiên cứu của mình Lindeman đã chuyển hóa các giá trị về sinh khối của các loài thành đơn vị năng lượng. Năng suất sinh học hàng năm của nhiều nhóm sinh vật khác nhau được biểu diễn dưới dạng năng lượng và đưa ra giả thiết về tốc độ quay vòng của chúng. Sau đó, ông phân chia các nhóm sinh vật thành: sinh vật sản xuất, sinh vật tiêu thụ sơ cấp và sinh vật tiêu thụ thứ cấp. Một kết quả rất quan trọng nữa là, tháp cấu trúc dinh dưỡng của quần xã đã được chuyển từ dạng số lượng cá thể (Elton 1927) sang dạng năng lượng.
Tuy nhiên, khi Lindeman gửi bài tới tạp chí Ecology (sinh thái học) tháng 9/10-1941 bài báo đã bị từ chối bởi cả 2 phản biện (TS Chancey Juday, trường Đại học Wisconsin và TS. Paul Welch, trường Đại học Michigan đều là những nhà khoa học đầu ngành lúc đó). Lý do mà họ đưa ra là: bài báo của Lindeman quá chung chung, giống như một bài tiểu luận chứ không phải là công trình nghiên cứu. Các số liệu còn khá gián đoạn và nhiều phần Lindeman đã dùng những thuật ngữ thể hiện sự không chắc chắn như: xác xuất (probability), khả năng (possibility), giả định (assumption). Tổng biên tập tạp chí Ecology, TS Thomas Park đã buộc phải từ chối đăng bài mặc dù ông thấy trước được những ứng dụng to lớn từ công trình này. Park đã viết thư cho Hutchinson để nói về quan điểm của các phản biện và xem ý kiến của Hutchinson. Mặc dù Hutchinson cũng có chung quan điểm với Lindeman (lúc này Lindeman đang làm sau tiến sỹ do Hutchinson là cố vấn khoa học) và cũng đã cố gắng thuyết phục phản biện về giá trị to lớn của công trình nhưng không đạt kết quả. Trong thời gian đó, Lindeman đã chỉnh sửa lại bài báo của mình và gửi một bản đến Victor Shelford . Shelford đã rất ấn tượng với công trình của Lindeman nhưng do ông không phải là nhà thủy sinh học và đã từng nghe đến những tranh luận liên quan đến công trình của Lindman nên đã đề nghị gửi bài cho Warder Clyde Allee , trường Đại học Florida để đảm bảo tính trung lập của phản biện.
Đến thời điểm này, Thomas Park, với quyền tổng biên tập, đã tự quyết định chấp nhận xuất bản bài báo vào tháng 3/1942.. Tuy nhiên, một điều không may mắn là Lindman đã mất ở tuổi 27 vào 29/06/1942 do bệnh nặng và công trình của ông cuối cùng cũng đã được xuất bản vào tháng 10/1942 Ngay sau khi được công bố, nó đã được đánh giá là công trình nghiên cứu sinh học xuất sắc của nước Mỹ, đánh dấu cột mốc quan trọng trong sự phát triển nghiên cứu về dòng vật chất và năng lượng trong hệ sinh thái.
--
G. Evelyn Hutchinson (1903 – 1991) người được coi là cha đẻ của ngành thủy sinh hiện đại và tiến hóa Darwin hiện đại.Ông cũng là người đưa ra khái niệm về ổ sinh thái (ecological niche).
Sir Arthur Tansley (1871 – 1955) người đã đưa ra khái niệm hệ sinh thái (ecosystem, 1935) và khái niệm kiểu sinh thái (ecotope 1939). Ông cũng là tổng biên tập tạp chí Journal of Ecology trong 20 năm.
Victor Ernest Shelford (1877 – 1968) người đã có công thành lập lĩnh vực sinh thái học như một ngành độc lập và đã đưa ra định luật chống chịu.
Warder Clyde Allee (1885 – 1955) người nổi tiếng về sinh thái tập tính, ông đã đưa ra mối quan hệ tiền hợp tác và hiệu ứng Allee về sự phân bố và tụ họp.
Tham khảo:
1) Cook, R. E., 1977. Raymond Linderman and Trophic-Dynamic concept in ecology. Science 198(4312): 22-26.
2) Sobczak, W. V., 2005. Lindeman's trophic-dynamic aspect of ecology: "Will you still need me when I'm 64?". Limnology and Oceanography Bulletin 14(3): 53-57.
Năm 1941, Raymond Laurel Lindeman tốt nghiệp tiến sỹ về thủy sinh học tại trường Đại học Minnesota. Sau đó ông nhận được học bổng làm việc với Giáo sư G. Evelyn Hutchinson tại trường Đại học Yale University.
Trước đó, ông đã dành 5 năm nghiên cứu về vấn đề “Động học sinh thái trong một hồ suy thoái. Trong nghiên cứu của mình ông đã thu thập các quần thể của tất cả các nhóm sinh vật trong hồ như: thực vật lớn, thực vật phù du, động vật phù du, động vật dáy như giun, côn trùng, giáp các và cá, các trầm tích đáy và nước ở tất cả các mùa trong năm. Mục đích của nghiên cứu này để xác định mối liên quan về dinh dưỡng giữa các nhóm sinh vật và xa hơn là để tổng hợp các kiến thức về động học chu trình thức ăn. Phương pháp tiếp cận của nghiên cứu này dựa theo công trình mới được công bố của Sir Arthur Tansley (1935, 1939).
Trong nghiên cứu của mình Lindeman đã chuyển hóa các giá trị về sinh khối của các loài thành đơn vị năng lượng. Năng suất sinh học hàng năm của nhiều nhóm sinh vật khác nhau được biểu diễn dưới dạng năng lượng và đưa ra giả thiết về tốc độ quay vòng của chúng. Sau đó, ông phân chia các nhóm sinh vật thành: sinh vật sản xuất, sinh vật tiêu thụ sơ cấp và sinh vật tiêu thụ thứ cấp. Một kết quả rất quan trọng nữa là, tháp cấu trúc dinh dưỡng của quần xã đã được chuyển từ dạng số lượng cá thể (Elton 1927) sang dạng năng lượng.
Tuy nhiên, khi Lindeman gửi bài tới tạp chí Ecology (sinh thái học) tháng 9/10-1941 bài báo đã bị từ chối bởi cả 2 phản biện (TS Chancey Juday, trường Đại học Wisconsin và TS. Paul Welch, trường Đại học Michigan đều là những nhà khoa học đầu ngành lúc đó). Lý do mà họ đưa ra là: bài báo của Lindeman quá chung chung, giống như một bài tiểu luận chứ không phải là công trình nghiên cứu. Các số liệu còn khá gián đoạn và nhiều phần Lindeman đã dùng những thuật ngữ thể hiện sự không chắc chắn như: xác xuất (probability), khả năng (possibility), giả định (assumption). Tổng biên tập tạp chí Ecology, TS Thomas Park đã buộc phải từ chối đăng bài mặc dù ông thấy trước được những ứng dụng to lớn từ công trình này. Park đã viết thư cho Hutchinson để nói về quan điểm của các phản biện và xem ý kiến của Hutchinson. Mặc dù Hutchinson cũng có chung quan điểm với Lindeman (lúc này Lindeman đang làm sau tiến sỹ do Hutchinson là cố vấn khoa học) và cũng đã cố gắng thuyết phục phản biện về giá trị to lớn của công trình nhưng không đạt kết quả. Trong thời gian đó, Lindeman đã chỉnh sửa lại bài báo của mình và gửi một bản đến Victor Shelford . Shelford đã rất ấn tượng với công trình của Lindeman nhưng do ông không phải là nhà thủy sinh học và đã từng nghe đến những tranh luận liên quan đến công trình của Lindman nên đã đề nghị gửi bài cho Warder Clyde Allee , trường Đại học Florida để đảm bảo tính trung lập của phản biện.
Đến thời điểm này, Thomas Park, với quyền tổng biên tập, đã tự quyết định chấp nhận xuất bản bài báo vào tháng 3/1942.. Tuy nhiên, một điều không may mắn là Lindman đã mất ở tuổi 27 vào 29/06/1942 do bệnh nặng và công trình của ông cuối cùng cũng đã được xuất bản vào tháng 10/1942 Ngay sau khi được công bố, nó đã được đánh giá là công trình nghiên cứu sinh học xuất sắc của nước Mỹ, đánh dấu cột mốc quan trọng trong sự phát triển nghiên cứu về dòng vật chất và năng lượng trong hệ sinh thái.
--
G. Evelyn Hutchinson (1903 – 1991) người được coi là cha đẻ của ngành thủy sinh hiện đại và tiến hóa Darwin hiện đại.Ông cũng là người đưa ra khái niệm về ổ sinh thái (ecological niche).
Sir Arthur Tansley (1871 – 1955) người đã đưa ra khái niệm hệ sinh thái (ecosystem, 1935) và khái niệm kiểu sinh thái (ecotope 1939). Ông cũng là tổng biên tập tạp chí Journal of Ecology trong 20 năm.
Victor Ernest Shelford (1877 – 1968) người đã có công thành lập lĩnh vực sinh thái học như một ngành độc lập và đã đưa ra định luật chống chịu.
Warder Clyde Allee (1885 – 1955) người nổi tiếng về sinh thái tập tính, ông đã đưa ra mối quan hệ tiền hợp tác và hiệu ứng Allee về sự phân bố và tụ họp.
Tham khảo:
1) Cook, R. E., 1977. Raymond Linderman and Trophic-Dynamic concept in ecology. Science 198(4312): 22-26.
2) Sobczak, W. V., 2005. Lindeman's trophic-dynamic aspect of ecology: "Will you still need me when I'm 64?". Limnology and Oceanography Bulletin 14(3): 53-57.
