Tiêu chuẩn sắp xếp bậc thang tiến hoá

[Hoàng Đức Minh]

Em luôn thấy một số bạn nói là loại sinh vật này tiến hóa hơn loại sinh vật kia. Vậy em muốn hỏi theo tiêu chuẩn phân loại do con người đề ra để sắp xếp bậc thang tiến hóa của các sinh vật dựa trên các tiêu chí nào?

Chứ ở trong thiên nhiên không hề có khái niệm sinh vật này tiến hóa hơn sinh vật kia mà chỉ có thích nghi, biến đổi dựa trên các đặc điểm của tổ tiên để tồn tại, sinh trưởng và phát triển. Sinh vật nào có phương thức thích nghi và duy trì được nòi giống là đủ yêu cầu của tự nhiên.

 

[Đào Anh Phúc]

Tôi cũng đồng ý với Minh !
Loài tiến hóa nhất là loài có khả năng thích nghi với môi trường "đang sống " và sự biến đổi của môi trường đó !
Theo các bạn thì tiêu chuẩn cấu tạo cơ thể có nói lên được mức độ tiến hóa của loài hay không ? ví dụ ??

 

[Trần Hoàng Dũng]

Tôi cũng đồng ý với Minh !
Loài tiến hóa nhất là loài có khả năng thích nghi với môi trường "đang sống " và sự biến đổi của môi trường đó !
Theo các bạn thì tiêu chuẩn cấu tạo cơ thể có nói lên được mức độ tiến hóa của loài hay không ? ví dụ ??[/quote]

Khái niệm NHẤT mà bạn nói là thế nào? Trong sinh giới loài nào là Tiến hóa nhât theo ý của bạn.

Câu hỏi của bạn xin trả lời là CÓ. Não cá không thể tiến hòa bằng não người.

Trong ngành tiến hóa cả cổ điển lẫn hiện đại đều vẫn đang dựa trên hình thái, cấu tạo cơ thể để xem xét  chiều hướng tiến hóa khi mà người ta kô thể kiếm bằng chứng khác. Ví dụ kô có DNA khủng long để phân tích thì chỉ có thể dựa vào bằng chứng hóa thạch mà thôi. Mà bằng chứng hóa thạch đa phần lại cung cấp bằng chứng hình thái và cấu tạo cơ thể.

Giảng dạy trong trường lớp cứ nhồi nhét Con người làm chủ thiên nhiên, cải tạo thiên nhiên, khuất phục thiên nhiên theo lẽ rằng con người là chúa tể là chí tôn muôn loài là sai lầm có tính chiến lược về tư tưởng mà kô biết bao giờ chúng ta mới rửa sạch được.

Về cơ bản, đúng là hiện nay có luồng ý kiến cho rằng trong sinh giới các loài đều bình đẳng như nhau vì họ cho rằng đã tồn tại được đến ngày nay thì con E.coli cũng ngồi ngang hàng với Homo sapien sapien. Luận điểm này hiện đã và đang được củng cố và thu hút nhiều sự đồng thuận. Nó nghịch lại với tư tưởng của các nhà tiến hóa học nửa vời cho rằng con người là chúa tể muôn loài (ý là tiến hóa hơn tất cả các loài còn lại). Cũng nằm trong quan điểm sửa chữa các quan niệm sai lầm về tiến hóa, cần lưu ý thêm 1 điểm quan trọng rằng: các nhà tiến hóa không quan tâm đến liệu rằng  (WHETHER) sự tiến hóa có xảy ra hay không mà họ quan đến đến làm thế nào (HOW) sự tiến hóa lại xảy ra (mục đích, phương cách, kết quả, ... của tiến hóa).


Do đó không có khái niệm loài này tiến hóa hơn loài kia mà chỉ có khái niệm nhóm loài này có cách thức tiến hóa (bao gồm tốc độ, kiểu, mục đích tiến hóa, .. )  cao hơn nhóm loài khác.  

Tuy nhiên Minh cần lưu tâm thêm rằng, quả thật không có bậc thang tiến hóa tức không có 1 cái thang mà con nguời ngồi tuốt ở trên còn con E.coli nằm ì ở dưới; thế nhưng người ta sắp xếp các nhóm sinh vật vào với nhau và giữa các nhóm với nhau sẽ có sự khác biệt về cách thức tiến hóa. Có lẽ người ta cho rằng nhóm nào có cách thức (how) tiến hóa tối ưu hơn thì là tiến hóa hơn chăng?  Nếu nói vậy virus mới chính là chúa tể muôn loài xét về cách thức tiến hóa. Quả thật đây là 1 sai lầm rất khó thay đổi.

Vậy em muốn hỏi theo tiêu chuẩn phân loại do con người đề ra để sắp xếp bậc thang tiến hóa của các sinh vật dựa trên các tiêu chí nào?

Trong câu hỏi này chứa đầy mâu thuẫn. Em đã đồng ý là mọi sinh vật đều ngang nhau thì làm gì có việc sắp xếp bậc thang tiến hóa nữa chứ. Cái tiêu chí em nói tui nghĩ là em nhằm sang tiêu chí sắp xếp các nhóm sinh vật lại với nhau chăng????? Ngành systematics (mà ngành phân loại là một nhánh của ngành này) đã và đang làm công việc em nói. Ngành Molecular Systematics hiện đại chủ yếu dựa trên cách thức tiến hóa của gene (mà rộng hơn là genome) để làm cơ sở phân nhóm, sắp xếp sinh giới.


Nói tóm lại: không có khái niệm loài A tiến hóa hơn loài B mà chỉ có khái niệm loài A đáp ứng (adapt) với Mt tốt hơn loài B.

========================

Do sự giảng dạy trong nhà trường có nhiều vấn đế nên chúng ta hiểu và vận dụng tiến hóa rất sai lệch. Sau đây là vài câu hỏi thử xem bạn hiểu tiến hóa thế nào.

01. Tiến hóa nói về nguồn gốc sự sống?

02. Tiến hóa là quá trình leo núi, do đó các loài luôn tìm cách leo cao hơn nữa vị trí hiện thời, và loài nào leo cao hơn là tiến hóa hơn loài dưới?

03. Tiến hóa nghĩa là sự sống thay đổi theo kiểu "vô tình - tình cờ"?

04. Chọn lọc tự nhiên cho phép sinh vật "thử và sai" để đáp ứng với hoàn cảnh?

05. Chọn lục tự nhiên "cung cấp" cái mà sinh vật cần cho sự tồn tại của chúng?