Một số câu hỏi về Marker.

[Thành viên cũ]

Cho mình hỏi marker là gì? Dùng để làm gì? Các lọai Marker khác nhau ra sao? Liên quan giữa Marker và gen?

 

[Trần Hoàng Dũng]

Chuyện về marker, mấy anh chị đã có lần tào lao xịt bụp trên này, chắc là em kô theo dõi nên đi hỏi lại. Nói 1 cách nôm na, nếu em cần đi xác định 1 cái gì đó to to lớn lớn, thì rm phải dựa vào một hoặc nhiều cái gì đó nho nhỏ be bé mà nó thể hiện tính đặc trưng cho cái lớn lớn này, và để tìm ra được cái be bé nằm ẩn mình trong cái to to lớn lớn ấy, em cần dụng cụ chuyên biệt. Cái nho nhỏ bé bé chính là marker (ta tạm dịch là dấu ấn, hay kẻ chỉ điểm) còn công cụ để dò tìm chính là probes.

Phụ thuộc vào cái to to lớn lớn là cái gì thì marker sẽ tương ứng như vậy.

Ví dụ, cho em vài ba nhóm cá thể, làm sao em có thể biết nhóm đó là người câhu Âu, hay Á hay Phi. Thì trước nay ta vẫn dựa trên Màu da để phân biệt đấy thôi. Màu da chính là 1 dạng marker dùng trong di truyền người.

Rồi trong nhiều nhóm người châu Âu, làm sao có thể phân biệt nhóm nào là người Pháp, Anh hay Hungary. Tui lấy ví dụ, dù kô chính xác, là ngôn ngữ mà họ sử dụng, để phân biệt những nhóm người da trắng này. Như vậy ngôn ngữ cũng là 1 marker.

Rồi trong cái nhóm người Anh ấy, người ta bảo là có người mang dòng máu của Hoàng Gia Anh, làm sao tìm ra người đó, Khi đó ta phải dựa trên những marker đặc hiệu chỉ có trong Hoàng Gia Anh. Ví dụ là 1 gene hay 1 nhóm gene nào đó có trình tự độc quyền đặc hiệu chỉ có ở những người trong Hoàng Tộc mà thôi. Bằng cách nghiên cứu thật chi tiết và bẳng nhiêu phương pháp khác nhau người ta sẽ biết được những marker này, Khi đó với 1 cá thể nào nghi ngờ, người ta đem marker này ra so sánh. Nếu đúng thì ok, người Hoàng Gia, kô thì nói Kô. Di sâu vào marker này, nó liên quan đến những cái như microsatellie, RFLP,RADP, STS , AFPL ...


Như vậy, phụ thuộc vào mức độ mà ta chúng ta có nhiều loại, nhiều dạng marker khá nhau, tôi đọc khá nhiều tự điển thì họ cũng cho rất nhiều định nghĩa ví dụ về marker, xem cái link dưới đây

http://biotech.icmb.utexas.edu/search/dict-search.html,

bạn đánh chữ marker, sẽ có 12 cái định nghĩa, hơi bị tùm lum đấy.

Dù vậy, tôi khuyên bạn đừng nên đi quá chi tiết vào những thứ như RFLP làm chi cho vội. Đầu tiên cần hiểu marker ở nghĩa rộng nhất là (theo ý tôi) một dấu hiệu đặc trưng nào đó để giúp phân biệt những đối tượng khác nhau.

Khi bạn hiểu marker là gì rồi thì tôi focus cho bạn 2 cái nhóm marker chính là marker di truyền và marker sinh hóa. Bây giờ bạn chịu khó đọc để hiểu thế nào mà marker di truyền và thế nào là marker sinh hóa. Xong, đến đây tôi tin là bạn sẽ biết những thứ RFLP ... nó là cái gì và dùng như thế nào với vai trò nó là 1 marker.

Gene bản thân nó cũng là 1 marker. Và cùng 1 gene đó nhưng ở những cá thê khác nhau, loài khác nhau, người ta lại có những marker khác để phân biệt gene A của loài 1 với gene A của oài 2 và gene A của loài 3.

 

[Trần Hoàng Dũng]

Đoạn dưới đây được trích từ Forum CNSH.

Theo mình biết thì trong sinh học người ta ko phân biệt như bạn nói đâu( genetic marker và biochemical marker).
Nhưng mình có thể hiểu đơn giản trong kỹ thuật công nghệ sinh học có 2 loại marker chủ yếu. Một sử dụng trong nghiên cứu gen (ADN) là marker ADN ( có thể là dạng genetic marker như bạn đã đọc ở đâu đó); loại còn lại sử dụng trong nghiên cứu protein là marker protein (có thể là dạng biochemical marker). Cả hai đều là những thang đo trọng lượng phân tử của sản phẩm nghiên cứu. Bạn có thể nhìn thấy trên bản gel điện di ADN or Protein là những băng vạch rất rõ.
Nhưng mình đã tham khảo ý kiến của các chuyên gia của IBT, mọi người đều khẳng định sử dụng thuật ngữ genetic marker và biochemical marker là chưa chính xác đâu. Thế nhé!
Goodluck!

Xin hỏi các bạn ở Viện Công nghệ Sinh học là thông tin trên có chính xác không?

 

[Cao Xuân Hiếu]

Vấn đề thuật ngữ lại chưa có hồi kết những gì langty nói chắc là chỉ tập trung vào marker với nghĩa trùng với ladder trong khi lonxon lại muốn khai triển nghĩa marker.

Tôi đề nghị sử dụng ladder thay cho marker nếu ta bàn đến chuyện băng vạch để xác định kích thước (MW) hoặc nồng độ (ng) qua điện di. Tiếng việt dịch thành "thang chuẩn" hoặc cái gì tương tự.

Marker là nghĩa rộng. Nó là "vật chỉ thị" dùng đề nhận biết. Nó có thể là 1 đoạn oligo cho đến 1 loài sinh vật (e.q chỉ thị môi trường).

Chuyện về marker, mấy anh chị đã có lần tào lao xịt bụp trên này, chắc là em kô theo dõi nên đi hỏi lại. Nói 1 cách nôm na, nếu em cần đi xác định 1 cái gì đó to to lớn lớn, thì rm phải dựa vào một hoặc nhiều cái gì đó nho nhỏ be bé mà nó thể hiện tính đặc trưng cho cái lớn lớn này, và để tìm ra được cái be bé nằm ẩn mình trong cái to to lớn lớn ấy, em cần dụng cụ chuyên biệt. Cái nho nhỏ bé bé chính là marker (ta tạm dịch là dấu ấn, hay kẻ chỉ điểm) còn công cụ để dò tìm chính là probes.

Phải chăng mỗi lần typing marker đều phải dùng các cái gọi là probe :?: