Góp ý cho topic mở lớp luyện dịch thuật

[Cao Xuân Hiếu]

1. - 4. Có lẽ mọi người chưa hiểu hết ý của tôi nên thắc mắc. Xin nói rõ ở đây, chọn bài này là vì kiến thức mà nó đem lại hay, mở luyện dịch là để cổ vũ các bạn tham gia dịch, đọc, sau khi hoàn thiện sẽ tập hợp lại thành 1 bài đăng lên trang nhất.... Túm lại là đa mục đích, chứ nếu chỉ có một mục đích là luyện dịch tiếng Anh thì lại khác.

Nhiều lúc thấy khổ quá đi, thời gian thiếu thốn nhưng vẫn muốn làm 1 việc gì đấy mà cứ phải đi giải thích thế này mệt mỏi lắm.

HIc, anh chỉ bình luận dựa trên câu ví dụ chứ ko muốn các chú suy diễn ra nghĩa rộng hơn. Anh ủng hộ lớp học này. "chó cứ sủa đoàn người cứ đi." Các chú cứ tiến hành đi.

 

[thachcuong2105]

Hahaha nói hay thế. Diễn đàn là tranh luận khoa học, tranh luận là gì? Là bảo vệ cho ý kiến của mình một cách văn minh, lịch sự. Ý kiến của mình không phải là cái TÔI thì là cái chúng ta à? Cái chúng ta thì ai chả có, còn gì để tranh luận nữa? Mà đã là cái TÔI thì tại sao lại không phải là cái NHẤT? Phải là cái NHẤT thì mới bảo vệ nó chứ và điều đó không có nghĩa là không sẵn lòng nghe ý kiến đối tác và sẵn sàng thay đổi khi thấy cái tôi của bản thân chưa chính xác. Sống mà không có cái tôi thì thà chết đi còn hơn.
Ai tự xưng là thầy trò bao giờ ở trên này, bộ được làm thầy sẽ có quà 8-3 hay quà 20-11 do học sinh trên diễn đàn đến tặng chắc?
Khoa học là 1 sự thẳng thắn, sự vạch rõ những gì còn chưa thoả mãn, là sự tranh luận tự do và có tính xây dựng của mọi cá thể, không kể trình độ học vấn, tuổi tác, loại hình giới tính, danh giới địa lý, và đặc biệt là các ý kiến trái chiều.

Em chỉ thấy chị toàn nói suông, đồng ý là tranh luận nhưng khi tranh luận thì 2 bên đưa ra ý kiến của mình về vấn đề đó. Làm gì có chuyện một bên đưa ra ý kiến còn một bên thì cứ phản bác mà không đưa ra ý kiến nào khác liên quan đến vấn đề đang tranh luận.
Rồi nói publication đủ tầm cỡ này nọ, nhưng vẫn chỉ là nói suông.

 

[Trịnh Thành Trung]

Thêm chút nữa để bạn hiểu đúng vấn đề nhé, cả tôi và bạn Hiếu không ai bảo và cũng không đủ tầm để nói rằng đoạn viết trên sai chỗ nào mà chúng tôi chỉ khuyên các bạn nếu có ý học thì nên tìm đến các bài của native speaker mà tập dịch, sẽ học được TA hay hơn, bạn nên phát ngôn cẩn thận trong thế giới khoa học này nhé.

Chào bác Hoa,

Ôi jời ạ, mới đầu năm mới, bác làm gì phải nóng tính thế. Ờ nhưng mà ngày trước em cũng nóng tính nhưng bác í. Thế nhưng khi em hiểu ra rằng mình đang tranh luận tư duy khoa học với một tay lái buôn thì em thôi liền bác ạ. Người ta gọi là phí nhời ấy mà. Chỉ tiếc rằng, nhiều bạn trẻ không hiểu ra được vấn đề, có thể nói là đôi khi a dua, a tòng theo những cái life style của dân buôn nên nhiều lúc có những biểu hiện ngông cuồng, hỗn xược đối với những người hơn tuổi hay thậm chí còn đáng là một người thầy của chúng. Than ôi, tiếc thay, tiếc thay....

Thú thực với bác, cách đây 4 năm khi em tham gia vào cái SHVN này em cũng gặp một chú bị 'ngộ chữ' (nói là 'ngộ chữ' cho nó oai chứ ở quê em người ta gọi là thằng điên, em nói thật đấy), nay chuẩn bị rời SHVN thì em cũng lại gặp một chú bị 'ngộ chữ'. Ôi, vòng đời thật luẩn quẩn, loanh quanh. Chẳng những thế mà cụ Nam Cao đã xây dựng hình ảnh chú CHÍ CON bên cái LÒ GẠCH cho phần kết thúc của tác phẩm 'làng Vũ Đại ngày ấy'. Đến bây giờ em mới hiểu ý cụ.

Nếu không có một sự thay đổi thật sự về mặt tư duy thì em e rằng chẳng bao lâu nữa sẽ có một đàn CHÍ CON bác ạ. Em buồn lắm...

 

[Nguyễn Thế Long]

Haahaha, tranh luận thẳng thắn lắm, tôi thích cách tranh luận của bạn. Tôi nói thế này nhé. Chính vì tôi đã từng có publication đủ tầm cỡ nên tôi luôn nói rằng tôi chưa cảm thấy thoả mãn với chác dịch của các bạn; nguyên nhân là vì chính bản thân tôi còn chưa cảm thấy yên tâm rằng tôi đã hiểu tường tận 1 bài báo không thuộc lĩnh vực nghiên cứu sâu của tôi chứ chưa nói gì đến việc dịch vèo vèo nó ra tiếng Việt một cách chơn chu. Bạn có biết rằng nếu không hiểu 1 từ thôi thì khi dịch ra tiếng khác ta đã xúc phạm đến tác giả bài báo rồi không? để đăng được 1 bài báo trên tạp chí có tiếng thì cần cả vài năm tích luỹ, cầy xới thế mà khi ra đời rồi có kẻ làm cho tác phẩm của mình bị bóp méo đi, nếu là tác giả thì tôi sẽ đau lòng lắm.
Ý của tôi luôn có tinh thần xây dựng xung quanh 1 điều là nếu bản thân chưa cảm thấy thấu hiểu bài báo thì đừng cố dịch ra tiếng nào khác mà hay cố gắng hiểu nó bằng chính ngôn ngữ nguyên gốc mà nó được viết. Việc dịch và diễn giải bằng ngôn ngữ khác chỉ nên tìm đến các chuyên gia tường tận về vấn đề đó mà thôi. Hy vọng bạn hiểu ý tôi.
Tôi không nói rằng tôi chưa thoả mãn với cách hiểu, xin thưa tôi đang nói đến cách hiểu chứ chưa đề cập đến cách dịch nhé của các bạn rồi tôi để đó là xong đâu, vì tôi cần thời gian suy nghĩ trước khi phát ngôn với các bạn. Ví dụ cái chữ unsuspected trong đoạn đầu kia chắc chắn nó hàm ý sâu xa và hay ho lắm, bạn nào giải thích được thì tôi phục sát đất, chứ cứ dịch vèo vèo cả đoạn thì tôi chưa thấy thoả mãn.

Thêm chút nữa để bạn hiểu đúng vấn đề nhé, cả tôi và bạn Hiếu không ai bảo và cũng không đủ tầm để nói rằng đoạn viết trên sai chỗ nào mà chúng tôi chỉ khuyên các bạn nếu có ý học thì nên tìm đến các bài của native speaker mà tập dịch, sẽ học được TA hay hơn, bạn nên phát ngôn cẩn thận trong thế giới khoa học này nhé.

Chắc chị đi du học lâu nên viết sai chính tả từ "chơn chu" rồi ạ. Chị cũng nên cẩn thận hơn nữa trong phát ngôn nhé ạ.

Sao chị biết em dịch vèo vèo? Để dịch được em cũng phải tra đủ thứ từ điển đấy chứ. Chẳng nhẽ cả ngày, cả tuần loay hoay với 1 chữ "unsuspected" thì mới là không vèo vèo. Xin nhớ yêu cầu ở đây là dịch, mà chẳng bản dịch nào chuyển tải được nguyên vẹn bản gốc cả. Nếu người đọc có nhu cầu hiểu chính xác hơn thì đính kèm bàn gốc ở đấy mà đối chiếu. Cũng giống như các bài thơ Hán hay Nôm trong chương trình học phổ thông, người ta vẫn phải dịch ra tiếng Việt bất chấp việc nó chuyển đổi đầy đủ và chính xác ý của tác giả hay không và đi kèm là bản gốc để đối chiếu. Người ta nói "dịch sát nghĩa" chữ chả mấy khi nói "dịch đúng nghĩa" cả bởi vì luôn có sự không tương đương giữa các loại ngôn ngữ.

 

[Nguyễn Xuân Hưng]

Em xin trân trọng cảm ơn và xin được mượn chữ của bác Hiếu. Các bạn ạ

"chó cứ sủa đoàn người cứ đi."

@bác Hiếu: Em cũng không có ý suy rộng hay gì đâu ạ, chỉ là nhân tiện nói rõ để mọi người hiểu thêm.

Cảm ơn Long và Cường đã lên tiếng nhưng mình nghĩ từ giờ nên tiết kiệm thời gian hơn. Chỗ nào các anh chị có lòng chỉ ra cái sai, nói cho cách sửa thì tiếp thu. Những điều khác thì mặc thôi. Hơi đau lòng nhưng cũng phải nói rằng SHVN nhiều chỗ cũng không khác cái bãi rác là bao, chỉ là ai tinh thì tìm được gì đó bên trong mà thôi. Bỏ qua những cái khác cho nó nhẹ người.

 

[Trịnh Thành Trung]

Em tra trên pubmed thấy có người giống tên trên nick của bác. Bác làm về infectious diseases à? em đã PM tới bác rùi đó.

 

[Nguyễn Xuân Hưng]

Nói thêm chút nữa về trường hợp unsuspected này.

Khi dịch hay đọc tôi chỉ chú trọng đến kiến thức mang lại là gì. Có người rất hay suy luận từ này từ kia của tác giả có hàm ý không chỉ đơn giản.... nhưng xin hỏi có ai chắc chắn điều này không hay chỉ phán đoán?

Tiếp nữa cái từ unsupected này có giải thích mãi, giải thích nữa, đoán ý sâu xa của tác giả thì mang lại kiến thức gì bổ ích nghiên cứu cho ta? Hay cả cái cụm "uncovering an unsuspected level of regulation of gene expression" chỉ là ông tác giả có ý bốc phét về tầm quan trọng của RNAi? Tôi có thể dịch câu này thành: mở ra một chân trời mới về điều hòa biểu hiện gene. Chẳng chết ai, chẳng làm sai gì về kiến thức.

Cái tôi chú trọng là những phần kiến thức cơ bản về RNAi (cơ chế thế nào, có ứng dụng gì...), những cái có thể đọng lại cho người đọc, người dịch và giúp ích cho con đường nghiên cứu của họ sau này. Khi đó thì cần dịch đúng. Thú thật là do không có nhiều thời gian nên tôi đọc báo lướt lắm, chẳng bao giờ tôi để ý câu cú, ngữ pháp, cách dùng từ của tác giả. Tôi chỉ tập trung vào tôi rút được gì từ bài báo đó phục vụ cho tôi, thế thôi.

Nói chung tôi không bao giờ nhận mình là giỏi giang hay có tầm gì cả, mỗi người có 1 con đường. Khi lên SHVN này ai làm điều gì có ích thì tôi mừng lắm. Khổ nỗi có những người không bao giờ đóng góp được điều gì bổ ích, chỉ chăm chăm phá bĩnh, choc ngoáy thật là hết hiểu nổi.

Cũng nói thật là tiếng Anh của tôi tệ lắm, tổ chức ra cái gọi là "lớp luyện...." này và nhận cái vai lớp trưởng là để cổ vũ hô hào, cùng học cùng các bạn thôi chứ không có ý định truyền dạy hay hướng dẫn ai cả. Nếu vì thế mà cũng khiến một số người khó chịu, phê phán rằng chưa đủ tầm thì tôi cũng xin lỗi họ. Nhưng khổ nỗi chẳng nhẽ mỗi lần tôi định làm gì trên SHVN là phải xin phép, xin lỗi, viết hàng chục trang giấy nói rõ mục tiêu, phướng hướng, nhiệm vụ.... để các vị thông cảm cho chắc? Mệt quá đi!

Các bản dịch của tôi trên này cũng khá nhiều và vẫn sẽ còn post lên tiếp. Nếu có chỗ nào sai, chưa đúng và được mọi người chỉ cho chỗ sai, nêu ra cái đúng thì tôi cảm kích lắm, thậm chí chửi là tôi ngu dốt cũng vẫn xin được cảm ơn. Nhưng chỉ nói là sai, là dốt mà không chỉ cho cái đúng thì tôi không thể hiểu và cảm ơn được. Thông cảm cho nhé.

Vậy thôi. Nghĩ lại đúng là mệt, đã kịp đọc bản dịch cuốn Molecular Problem solver của em Ngọc đâu, bản dịch mới ở lớp dịch cũng chưa đọc được mà cứ phải sa đà vào mấy cái này. Hai hôm tới lại đi vắng, hẹn mọi người sau nhé.

 

[Huỳnh Như Ngọc Hiển]

1. 2006: Hoa N P; Thorson A E K
   Excess mortality and tuberculosis among individuals with prolonged cough: a population-based study from Vietnam.
   The international journal of tuberculosis and lung disease : the official journal of the International Union against Tuberculosis and Lung Disease 2006;10(8):851-6.
   Department of Public Health Sciences, Division of International Health (IHCAR), Karolinska Institutet, Stockholm, Sweden.
2. 
   2005: Hoa Nguyen Phuong; Diwan Vinod Kumar; Thorson Anna Eva-Karin
   Diagnosis and treatment of pulmonary tuberculosis at basic health care facilities in rural Vietnam: a survey of knowledge and reported practices among health staff.
   Health policy (Amsterdam, Netherlands) 2005;72(1):1-8.
   National Hospital of Tuberculosis and Respiratory Diseases, Hanoi, Vietnam. hoatuber@yahoo.com
3. 
   2004: Hoa N P; Diwan V K; Co N V; Thorson A E K
   Knowledge about tuberculosis and its treatment among new pulmonary TB patients in the north and central regions of Vietnam.
   The international journal of tuberculosis and lung disease : the official journal of the International Union against Tuberculosis and Lung Disease 2004;8(5):603-8.
   National Institute of Tuberculosis and Lung Disease, National Tuberculosis Control Programme, Hanoi, Vietnam. hoatuber@yahoo.com
4. 2004: Khe N D; Thorson A E K; Hoa N P; Diwan V K; Eriksson B
   An economic analysis of persons with prolonged cough in rural northern Vietnam.
   The international journal of tuberculosis and lung disease : the official journal of the International Union against Tuberculosis and Lung Disease 2004;8(4):424-7.
   Epidemiological Field Laboratory for Health Systems Research in Vietnam, Hanoi. nguyenduykhe2002@yahoo.com
5. 2004: Thorson A; Hoa N P; Long N H; Allebeck P; Diwan V K
   Do women with tuberculosis have a lower likelihood of getting diagnosed? Prevalence and case detection of sputum smear positive pulmonary TB, a population-based study from Vietnam.
   Journal of clinical epidemiology 2004;57(4):398-402.
   Division of International Health, Department of Public Health Sciences, Karolinska Institutet, 171 76 Stockholm, Sweden. Anna.Thorson@phs.ki.se
6. 
   2003: Hoa Nguyen Phuong; Thorson Anna E K; Long Nguyen Hoang; Diwan Vinod K
   Knowledge of tuberculosis and associated health-seeking behaviour among rural Vietnamese adults with a cough for at least three weeks.
   Scandinavian journal of public health. Supplement 2003;62():59-65.
   National Institute of Tuberculosis and Respiratory Diseases, Hanoi, Vietnam. hoatuber@yahoo.com
7. 2000: Thorson A; Hoa N P; Long N H
   Health-seeking behaviour of individuals with a cough of more than 3 weeks.
   Lancet 2000;356(9244):1823-4.

 

[Pretender]

Em cũng nghĩ giống anh Hiếu ạ, đoàn người cứ đi thôi.

Còn ai tiếng Việt viết cũng sai chính tả thì cứ kệ người ta.

 

[nguyenphuonghoa]

Chào bác Hoa,

Ôi jời ạ, mới đầu năm mới, bác làm gì phải nóng tính thế. Ờ nhưng mà ngày trước em cũng nóng tính nhưng bác í. Thế nhưng khi em hiểu ra rằng mình đang tranh luận tư duy khoa học với một tay lái buôn thì em thôi liền bác ạ. Người ta gọi là phí nhời ấy mà. Chỉ tiếc rằng, nhiều bạn trẻ không hiểu ra được vấn đề, có thể nói là đôi khi a dua, a tòng theo những cái life style của dân buôn nên nhiều lúc có những biểu hiện ngông cuồng, hỗn xược đối với những người hơn tuổi hay thậm chí còn đáng là một người thầy của chúng. Than ôi, tiếc thay, tiếc thay....

Thú thực với bác, cách đây 4 năm khi em tham gia vào cái SHVN này em cũng gặp một chú bị 'ngộ chữ' (nói là 'ngộ chữ' cho nó oai chứ ở quê em người ta gọi là thằng điên, em nói thật đấy), nay chuẩn bị rời SHVN thì em cũng lại gặp một chú bị 'ngộ chữ'. Ôi, vòng đời thật luẩn quẩn, loanh quanh. Chẳng những thế mà cụ Nam Cao đã xây dựng hình ảnh chú CHÍ CON bên cái LÒ GẠCH cho phần kết thúc của tác phẩm 'làng Vũ Đại ngày ấy'. Đến bây giờ em mới hiểu ý cụ.

Nếu không có một sự thay đổi thật sự về mặt tư duy thì em e rằng chẳng bao lâu nữa sẽ có một đàn CHÍ CON bác ạ. Em buồn lắm...

Ồ thế à? vậy mà bạn không nói trước cho tôi biết thì đâu đến nỗi thế này... Già rồi chán ở nước ngoài, chán nghiên cứu về quê hương xin gõ đầu trẻ và tí tóe vào diễn đàn khoa học cho đỡ bị lão hóa ngờ đâu... Thôi thì qua mục phổ thông thnhr thoảng nói chuyện với các em phổ thông vậy. Có lần bộ trưởng Nhân sang trường tôi thăm bên Mỹ tôi khuyên ông là phải tập trung cải cách từ giáo dục mầm non thay vì gửi người đi học TS vì quan trọng là cái gốc nhưng ông trả lời tôi là đất nước ta đang cần TS để được coi là chuẩn hóa, than ôi!!!

 

[Pretender]

Khuyên ai chứ khuyên bác Nhân thì em e là chị/anh nguyenphuonghoa khuyên nhầm người rồi.

Topic này em không tham gia được nhưng mà đọc 3 trang thì em nghĩ các anh các chị giúp được gì cho người ta thì giúp, không có thời gian để nói cặn kẽ, cụ thể hơn thì cứ mặc kệ cho mấy kẻ kém tắm ấy giúp nhau đi, mình ngồi ngoài cười khẩy cũng được rồi ạ.

Với lại em đọc từ đầu đến giờ có thấy anh Hiếu có ý "trái chiều" gì đâu nhỉ??

 

[nguyenphuonghoa]

Khuyên ai chứ khuyên bác Nhân thì em e là chị/anh nguyenphuonghoa khuyên nhầm người rồi.

Topic này em không tham gia được nhưng mà đọc 3 trang thì em nghĩ các anh các chị giúp được gì cho người ta thì giúp, không có thời gian để nói cặn kẽ, cụ thể hơn thì cứ mặc kệ cho mấy kẻ kém tắm ấy giúp nhau đi, mình ngồi ngoài cười khẩy cũng được rồi ạ.

Với lại em đọc từ đầu đến giờ có thấy anh Hiếu có ý "trái chiều" gì đâu nhỉ??

Cám ơn bạn trẻ đã khuyên, giá mà có lời khuyên của bạn từ trước thì helpful biết bao. Cũng tại cái tính hay thích tranh luận. Từ giờ xin chừa (hay trừa nhỉ, sorry if any mis).

 

[Nguyễn Thế Long]

Ồ thế à? vậy mà bạn không nói trước cho tôi biết thì đâu đến nỗi thế này... Già rồi chán ở nước ngoài, chán nghiên cứu về quê hương xin gõ đầu trẻ và tí tóe vào diễn đàn khoa học cho đỡ bị lão hóa ngờ đâu... Thôi thì qua mục phổ thông thnhr thoảng nói chuyện với các em phổ thông vậy. Có lần bộ trưởng Nhân sang trường tôi thăm bên Mỹ tôi khuyên ông là phải tập trung cải cách từ giáo dục mầm non thay vì gửi người đi học TS vì quan trọng là cái gốc nhưng ông trả lời tôi là đất nước ta đang cần TS để được coi là chuẩn hóa, than ôi!!!

Kinh ........ !!!

 

[thachcuong2105]

Chắc nhiềm kỳ tới có người lên thay thế Bộ trưởng Nguyễn Thiện Nhân lắm cũng nên. Hy vọng bộ trưởng mới này sẽ có nhiều sáng kiến hơn....

 

[Huỳnh Như Ngọc Hiển]

Có phải hiện cô đang dạy ở DH Y HN ? Ngoài cô Hoa ra, tra trên website biomedical expert, em thấy thầy Trần Tịnh Hiền publish cũng ác chiến lắm.

Tạp chí y học thì Lancet thường chỉ xếp thứ hai sau New England Journal of Medicine. Hi vọng học hỏi nhiều từ cô.

 

[Nguyễn Ngọc Lương]

Trần Tịnh Hiền ở Bệnh viện nhiệt đới ăn theo Welcome Trust thôi chứ ghê gớm gì em ơi. Lên Nature đứng thứ 5 thứ 6 thì cũng coi bằng không. Ăn thua ông nào đứng đầu, và ông kễnh nào đứng cuối . Vụ báo chí này em hỏi sư phụ anh Hưng.

 

[Nguyễn Thế Long]

Có phải hiện cô đang dạy ở DH Y HN ? Ngoài cô Hoa ra, tra trên website biomedical expert, em thấy thầy Trần Tịnh Hiền publish cũng ác chiến lắm.

Tạp chí y học thì Lancet thường chỉ xếp thứ hai sau New England Journal of Medicine. Hi vọng học hỏi nhiều từ cô.

Sao chị ý giới thiệu là dạy lớp Lý trường Arms cơ mà ???

 

[Huỳnh Như Ngọc Hiển]

Mình thấy cô Oanh dạy Hoá Phân Tích (KHTN HCM) cũng dạy hoá lớp 10 trường PTNK nên mình nghĩ chẳng có gì lạ.

 

[Trịnh Thành Trung]

Thưa các quan viên 100 họ, túm lại, sau một thời gian vắt óc suy tư về chuyện đời, em tự suy ra một điều rằng thì là: những thằng chẳng có bài báo khoa học Quốc tế nào hay chỉ có vẻn vẹn 1 or 2 bài thì nói phét như thánh, như tướng, ra cái vẻ ta đây trên thông thiên văn, dưới tường địa lý, đưa tay sang ngang là biết công trình nào là phụ, công trình nào là chính, còn những người có hàng tá các bài báo khoa học Quốc tế thì bị người ta coi chẳng ra gì. Biểu hiện thiếu văn hóa, giáo dục đó thể hiện ở những em học sinh nhỏ tuổi thì có thể bỏ qua được vì chúng ta còn có thể dạy bảo chúng được. Đáng buồn thay cái xấu xa đó lại biểu hiện ở ngay những người làm khoa học, được đi ăn học ở các nước văn minh tiến bộ của loài người. Chẳng có gì tả được cho những con người đó bằng 2 từ 'NHỤC NHÃ'

Thiết nghĩ, vận hội tươi sáng cho một đất nước Việt Nam sẽ được rộng mở nếu chúng ta loại bỏ càng sớm càng tốt những loại người 'NHỤC NHÃ' như trên. Và điều bác Hoa góp ý với chú Nhân quả là không sai, chúng ta không cần những con người có đầy đủ các loại bằng cấp trong tay nhưng cái văn hóa tối thiểu nhất của một con người lại không có.

 

[Huỳnh Như Ngọc Hiển]

Em nghĩ dòng chữ đỏ Lancet sẽ đập mạnh vào mắt everybody. Lần này coi như được một bài học. Còn nhiều cái phải học lắm đây...

http://www.hmu.edu.vn/news/trangtinh.asp?targetID=1139

Bộ môn y học gia đình - Phó trưởng bộ môn - TS. Nguyễn Phương Hoa.