Sinh học lớp 12. di truyền tính trạng

[Men den]

Em muốn nhờ các anh chỉ bảo cho em đây 1 ít kinh ngiệm về phần phân tích các phép lai với. cụ thể là: khi đề bài cho 1 câu hỏi thì trong quá trình phân tích đề bài làm thế nào để chúng ta có thể biết được chúng thuộc quy luật phân ly nào. vd: quy luật phân ly độc lập. liên kết gen.
em mới chỉ bik được là khi đề bài cho kiểu hình F2 là 9 3 3 1 thì có thể đó là quy luật phân ly độc lập. còn các cái khác nhờ anh chị chỉ em với. sáng mai em sẽ KT 1 tiết môn sinh ạ.

 

[Khiếu Phương Lan]

Bạn Menden này học đến bài mấy rồi, những kĩ thuật nhật biết này bạn có thể tham khao trong nhiều cuốn di truyền, ví dụ như là cuốn của Phạm Thành Hổ, hay là Phan Kì Nam........tôi đọc sách ra năm nay cũng đề cập khá nhiều, nhưng vì mai bạn kiểm tra rồi, thì đành chấp nhận ăn xổi một bữa vậy. Tôi không được học phần di truyền cơ bản từ đầu, nhưng cũng có một vài kinh nghiệm học được như thế này.
- Khi đầu bài cho lai hai cặp tính trạng và F2 cho tỉ lệ các kiểu hình, thì bạn cứ thế mà áp vào các tỉ lệ cơ bản của các qui luật tương ứng VD: 9:6:1, 9:7.......là của bổ trợ, hay 15:1 là của cộng gộp, hay 12:3:1 át chế do gen lặn, 13:3 là át chế do gen trội.........Nếu đầu bài cho số lượng các kiểu hình thì bạn chọ con số nhỏ nhất, rồi đem lần lượt các con số khác chia cho nó, được tỉ lệ rút gọn, nó có thể ra ngay tỉ lệ nói ở trên, hoặc bạn phải lập riêng từng cặp tính trạng rồi xét sự di truyền chung để suy ra tỉ lệ, tôi lấy ví dụ đơn giản sau cho bạn hiểu nhé:
Pt/c: hạt vàng, hoa đỏ x hạt xanh, hoa trắng
F1: 100% hạt vàng, hoa đỏ
F1xF1: cho kết quả F2 như sau: 912 hạt vàng, hoa đỏ
295 hạt vàng, hoa trắng
315 hạt xanh, hoa đỏ
102 hạt xanh, hoa trắng
biết 1gen 1tinh trạng
Bạn thấy đó, con số 102 là nhỏ nhất, bây giờ bạn chia các con số 912, 295, 315 lần lượt cho 102, bạn sẽ được tỉ lệ là 9:3:3:1, đây là tỉ lệ rút gọn ban đầu khi gặp một bài cho các con số, hay cho phần trăm thì bạn cũng nên rút gọn như vậy. Tiếp theo là bạn lập tỉ lệ riêng từng cặp tính trạng như sau:
Vàng/xanh= 3: 1. Tỉ lệ này do định luật phân tính ( II men đen qui định) mà giải thiết là 1gen 1 tính trạng, suy ra tính trạng trội lặn và qui ước
Tỉ lệ của màu sắc hoa cũng vậy, tương tự. Sau đó bạn nhân hai tỉ lệ ta xét vừa xong, nếu bằng 9:3:3:1 thì là PLDL, nếu khác thì có thể biến dị tổ hợp tăng, hoặc giảm

Vài cách nhận biết:
- di truyền tế bào chất: chỉ theo dòng mẹ, bạn nhìn vào phép lai thấy kiểu hình đời con luôn giống mẹ, và nếu có thì phép lai thuận nghịch cho kết quả khác nhau............
- Hoán vị: kết quả phép lai thuận nghịch cũng khác nhau, tỉ lệ đời con bằng nhau từng đôi một, biến dị tổ hợp tăng.............
- Gen trên NST giới tính: có sự di truyền chéo nếu trên X,Y không alen, di truyền thẳng thì Y, X không alen, đổi vai trò bố mẹ trong phép lai cho kết quả khác nhau.......
Đấy, mới sơ sơ có vài cái ban đầu thôi, còn thì nhiều lắm, bạn qua bài kiểm tra này nên đọc sách nhiều chút sẽ nắm được thôi. Chúc bạn thành công nhé